THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP CHO QUẢN LÝ RỪNG DỰA VÀO CỘNG ĐỒNG TẠI XÃ ĐẠ TÔNG, HUYỆN ĐAM RÔNG, TỈNH LÂM ĐỒNG

Trần Việt Hà; Nguyễn Trọng Mận; Phạm Thị Quỳnh

Từ khóa:

Huyện Đam Rông, lâm nghiệp cộng đồng, quản lý rừng cộng đồng, xã Đạ Tông

Tóm tắt

Sự tham gia của người dân vào hoạt động quản lý rừng dựa vào cộng đồng (QLRDVCĐ) đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong công tác bảo vệ và phát triển rừng, đặc biệt đối với những địa phương có diện tích rừng tự nhiên lớn và có nhiều đồng bào dân tộc ít người như xã Đạ Tông, huyện Đam Rông, tỉnh Lâm Đồng. Kết quả đánh giá thực trạng quản lý rừng dựa vào cộng đồng tại xã Đạ Tông cho thấy: Sự tham gia của người dân và cộng đồng vào công tác quản lý rừng (QLR) ở địa bàn xã Đạ Tông phổ biến ở 2 hình thức đó là đóng góp lao động và chia sẻ trách nhiệm; Mức độ của sự tham gia là do tác động của thuyết phục, giáo dục mà có. Kết quả nghiên cứu cũng chỉ ra rằng QLRDVCĐ đã tạo được nguồn sinh kế cho các hộ gia đình, đặc biệt là với nhóm hộ nghèo, thu nhập từ khoán bảo vệ rừng chiếm tới 54% so với tổng thu nhập của các hộ gia đình thuộc nhóm này. Kết quả nghiên cứu cũng cho thấy cơ chế chính sách thiếu đồng bộ, sử dụng đất lâm nghiệp sai mục đích và trình độ nhận thức hạn chế của người dân địa phương đang là những cản trở chính đối với sự tham gia của người dân vào QLR tại địa bàn nghiên cứu. Do vậy, xác lập rõ ràng quyền sử dụng đất và nghĩa vụ của chủ rừng; xây dựng cơ chế đặc thù của địa phương để khuyến khích các chủ rừng tăng cường cung ứng các dịch vụ công cộng; đẩy mạnh sự phối hợp giữa các cơ quan quản lý nhà nước về lâm nghiệp, chính quyền địa phương và cộng đồng là những giải pháp ưu tiên hàng đầu để thu hút sự tham gia của người dân vào QLR.

Tài liệu tham khảo

Lê Hưng Quốc, Đỗ Văn Nhuận, Chu Thị Hảo, Phạm Đức Tuấn, Nguyễn Văn Nghiêm, 1998. Phương pháp đánh giá nông thôn có sự tham gia của người dân trong hoạt động khuyến nông khuyến lâm. Bộ NN và PTNT - Dự án Tăng cường khả năng tư vấn cấp bộ. NXB Nông nghiệp, Hà Nội.

Nguyễn Bá Ngãi, Đinh Đức Thuận, Phạm Tùng Hoa, 2005. Lâm nghiệp xã hội đại cương. NXB. Nông nghiệp, Hà Nội.

Nguyễn Hồng Quân, Phạm Xuân Phương, Vũ Long, 2006. Cẩm nang ngành Lâm nghiệp, Chương Lâm nghiệp cộng đồng. NXB Nông nghiệp, Hà Nội.

Nguyễn Thị Phương, 2003. Nghiên cứu tác động của cộng đồng địa phương vùng đệm đến tài nguyên rừng Vườn quốc gia Ba Vì - Hà Tây. Báo cáo kết quả đề tài NCKH, Trường Đại học Lâm nghiệp.

Trần Việt Hà, Phạm Quang Vinh, Kiều Trí Đức, Vũ Tiến Hưng, Phạm Xuân Phương, Trần Văn Châu, 2015. Sổ tay hướng dẫn thực hiện mô hình quản lý rừng dựa vào cộng đồng cho các Ban quản lý rừng phòng hộ tại tỉnh Nghệ An. Dự án USAID – Leaf.