SỬ DỤNG ẢNH LANDSAT XÂY DỰNG BẢN ĐỒ CHẤT LƯỢNG KHÔNG KHÍ TẠI THÀNH PHỐ SƠN LA GIAI ĐOẠN 2017 - 2019

Nguyễn Hải Hòa; Nguyễn Văn Hùng; Nguyễn  Hữu Nghĩa; Chu Thị Kỳ Anh

Từ khóa:

API, chỉ số thực vật, GIS, Landsat, ô nhiễm bụi, ô nhiễm không khí

Tóm tắt

Môi trường không khí thành phố Sơn La đang chịu tác động lớn bởi các hoạt động như giao thông, xây dựng, hoạt động của các khu công nghiệp trong khi các điểm quan trắc chất lượng không khí chưa nhiều và phân bố chưa đều. Do vậy, kết quả quan trắc chưa đưa ra bức tranh tổng quan về chất lượng không khí toàn thành phố Sơn La. Bài báo trình bày tóm tắt kết quả ứng dụng ảnh Landsat trong xây dựng bản đồ chất lượng không khí khu vực thành phố Sơn La trong các năm 2017, 2018 và 2019. Kết quả quan trắc môi trường không khí cho thấy hầu hết các điểm đều có nồng độ bụi lơ lửng TSP (Total Suspended Particles) vượt ngưỡng cho phép theo Quy chuẩn chất lượng không khí Quốc gia (QCVN 05:2013/BTNMT). Nghiên cứu đã tính toán các chỉ số NDVI (Nornmalised Difference Index), VI (Vegegtation Index), TVI (Transformed Vegetation Index) và chỉ số ô nhiễm không khí API (Air Pollution Index), từ đó xây dựng bản đồ chất lượng không khí thành phố Sơn La theo chỉ số API. Thông qua đánh giá sự sai khác giữa giá trị API từ ảnh Landsat và API thực tế cho thấy 2 giá trị này có mức độ tương đồng khá lớn, chênh lệch không nhiều, có 15/20 điểm có giá trị API từ quan trắc so với giá trị API trên ảnh Landsat < 20%. Kết quả nghiên cứu đã cho thấy việc đánh giá chất lượng không khí dựa trên ảnh Landsat có độ tin cậy và tính khả thi tại TP. Sơn La. Nghiên cứu đã cung cấp thêm cơ sở khoa học và dữ liệu cho việc theo dõi, giám sát và đánh giá diễn biến mức độ ô nhiễm không khí, làm cơ sở khoa học đề ra các giải pháp giảm thiểu tác động của ô nhiễm không khí đến môi trường và sức khỏe con người tại khu vực nghiên cứu.