KINH NGHIỆM BẢN ĐỊA TRONG QUẢN LÝ TÀI NGUYÊN CÂY DƯỢC LIỆU TẠI VƯỜN QUỐC GIA PÙ MÁT, TỈNH NGHỆ AN

Tóm tắt

Nghiên cứu này nhằm đánh giá kinh nghiệm bản địa trong nhận diện, khai thac và bảo tồn đa dạng sinh học cây dược liệu và mối quan hệ với sinh kế của người dân dựa vào rừng tại vườn quốc gia (VQG) Pù Mát. Phương pháp nhận diện, định danh các loài cây dược liệu bản địa và kiến thức bản địa được thực hiện theo phương pháp lập ô tiêu chuẩn có sự tham gia của người dân, nghiên cứu về trồng, sử dụng và khai thác cây dược liệu được nghiên cứu trên đối tượng người Đan Lai và người Thái. Kết quả nghiên cứu cho thấy người dân có thể nhận diện được khoảng 14 loài cây thuốc phổ biến. Cây thiên niên kiện (Homalomena occulta), cây lá khôi (Ardisia silvestris) và chạc chìu (Tetracera scanden) xuất hiện nhiều về số lượng. Kiến thức bản địa trong nhận diện cây dược liệu tương đối giống nhau như dựa vào chức năng sử dụng, theo nhu cầu sử dụng, nhu cầu thị trường, theo kinh nghiệm. Đối với hoạt động trồng cây dược liệu, tỷ lệ trồng cây dược liệu trong cộng đồng dân tộc Thái nhiều hơn Đan Lai, 43,6% (n = 33) so với 25,5% (n = 34). Số hộ có thu nhập trên 200 nghìn đồng/tháng từ cây dược liệu ở dân tộc Thái chiếm 25% số hộ. Nghiên cứu này cho thấy cộng đồng dân tộc Thái quan tâm đến trồng cây dược liệu hơn cộng đồng Đan Lai nhằm nâng cao sinh kế và bảo tồn tài nguyên cây dược liệu.