ĐÁNH GIÁ XU HƯỚNG BIẾN ĐỘNG MƯA VÀ LƯU LƯỢNG DÒNG CHẢY LƯU VỰC SEDONE, NƯỚC CỘNG HÒA DÂN CHỦ NHÂN DÂN LÀO

Tóm tắt

Bài báo này trình bày các kết quả nghiên cứu xu hướng biến động mưa và dòng chảy lưu vực sông Sedone, Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào giai đoạn 2010 - 2021. Nghiên cứu sử dụng phân tích thống kê, đường lũy tích sai chuẩn và kiểm định phi tham số Mann-Kendall để đánh giá số liệu nghiên cứu. Kết quả nghiên cứu thể hiện rằng: (i) Lượng mưa trung bình nhiều năm tại lưu vực sông Sedone là 4.512,6 mm. Lượng mưa năm tại lưu vực có xu hướng giảm 4 mm/năm. Các năm mưa nhiều là 2011, 2012, 2015, 1016, các năm mưa ít là 2013, 2014 và 2017, 2018. Lượng mưa tháng giảm lớn nhất vào tháng 7 với giá trị giảm là 6,0 mm. Lượng mưa bình quân nhiều năm vào mùa mưa đạt 263,6 mm và có xu hướng giảm 1,25 mm, vào mùa khô đạt 72,7 mm và có xu hướng giảm 2,75 mm, (ii) Dòng chảy năm trung bình nhiều năm trong giai đoạn nghiên cứu là 304 m³/s và có xu hướng tăng với giá trị là 2,45 m³/s/năm. Phần lớn các tháng trong năm (trừ tháng 9), dòng chảy tháng có xu hướng tăng với giá trị thay đổi từ 0,50 đến 3,24 m³/s. Lưu lượng dòng chảy bình quân nhiều năm vào mùa mưa đạt 673,1 m³/s và có xu hướng tăng đạt 2,12 m³/s, vào mùa khô đạt 159,1 m³/s và có xu hướng tăng, đạt 1,12 m³/s. Phương trình hồi quy mưa tháng với dòng chảy tháng: y = 0,001x – 308,38, hệ số tương quan là 0,57, mưa và dòng chảy năm, phương trình hồi quy: y = 0,054x – 235,38, hệ số tương quan giữa lượng mưa năm 0,62.